Olga Tokarczuk: „to miejsce, z którego dochodzi mój głos nie jest kobiece ani męskie, jest po prostu ludzkie”
W dniu premiery ze swoimi pierwszymi wrażeniami, na gorąco, po lekturze "Empuzjonu" podzieliła się ze słuchaczami Radia RAM Anna Fluder:
Dzień później miało miejsce kameralne spotkanie autorskie we Wrocławiu. Na kilka tysięcy osób. Po premierze powieści „Empuzjon” Olgi Tokarczuk. Na spotkaniu z czytelnikami w Hali Stulecia prowadzonym przez profesora Ryszarda Koziołka Noblistka nieco odsłoniła tajemnicę tytułu:
mówiła m.in. o wspomnieniu dziewczynki, wchodzącej w świat literatury, jako źródle inspiracji:
– Chciałabym ukazać całą psychologię czytania przez dziewczynki „Czarodziejskiej góry” - dodała Tokarczuk:
A czy bez znajomości "Czarodziejskiej góry" można czytać "Empuzjon"?
Pisanie „Empuzjonu” zaczęło się od osobistego, ale uniwersalnego odkrycia – kontynuowała w Hali Stulecia pisarka:
Akcja „Empuzjonu” rozgrywa się w Sokołowsku w 1913 roku, ale odnosi się i do przeszłości i teraźniejszości. Tej, która nie przestaje fascynować autorki:
Co łączy Castorpa z „Czarodziejskiej góry” z Wojniczem z „Empuzjonu”? Siła płynąca z, wciąż nieodkrytej, własnej tożsamości
Na spotkaniu padło też pytanie o wojnę. I o literaturę rosyjską, w której niektórzy znajdują praprzyczynę i winę.
Dlaczego „Empuzjon” to horror przyrodoleczniczy? Dopytywał Ryszard Koziołek:
Noblistka zwracała też uwagę na humor "Empuzjonu" i czasem przesadną powagę w odbiorze innych tytułów:
dodała też, że klasyfikacja literatury może być krzywdząca dla autorek:
Na koniec spotkania przyszedł czas na zadanie pytań nadesłanych przez internautów. I wtedy wrócił temat płci w literaturze:
1 czerwca Olga Tokarczuk, pisarka i laureatka Nagrody Nobla, odebrała dyplom doktora honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego. O przyznaniu pisarce najwyższego uniwersyteckiego wyróżnienia senat uczelni zdecydował już jesienią 2021 roku. W lipcu 2021 r. na UWr powstało Akademickie Centrum Badań. Ex-Centrum Olgi Tokarczuk, w którym m.in. prowadzone są badania dotyczące tematów obecnych w twórczości noblistki. Wydarzeniu towarzyszyć będzie międzynarodowa konferencja naukowa poświęcona pisarstwu i aktywności publicznej Olgi Tokarczuk "Literatura i wielkie problemy współczesności".
Tego samego dnia do księgarń trafiła najnowsza, pierwsza po otrzymaniu Literackiej Nagrody Nobla, powieść "Empuzjon" - Wydawnictwo Literackie.
Wrzesień 1913 roku, uzdrowisko Görbersdorf (dzisiejsze Sokołowsko na Dolnym Śląsku). Właśnie tutaj, u podnóża gór, od przeszło pół wieku działa jedno z pierwszych na świecie i słynne w całej Europie specjalistyczne sanatorium leczące choroby „piersiowe i gardlane".
Mieczysław Wojnicz, student ze Lwowa, przyjeżdża do uzdrowiska z nadzieją, że nowatorskie metody i krystalicznie czyste powietrze powstrzymają rozwój jego choroby, a może nawet całkowicie go uleczą. Diagnoza nie pozostawia jednak złudzeń – tuberculosis. Gruźlica.
W Pensjonacie dla Panów, gdzie zamieszkuje, poznaje innych kuracjuszy. Chorzy z Wiednia, Królewca, Breslau i Berlina przy nalewce Schwärmerei niestrudzenie omawiają najważniejsze sprawy tego świata. Czy Europie grozi wojna? Monarchia czy demokracja? Czy demony istnieją? Czy oddając się lekturze, da się rozpoznać, czyją ręką tekst został napisany – kobiety czy mężczyzny?
Ale nie tylko te pytania zajmują pensjonariuszy. Do Wojnicza docierają też przerażające historie o tragicznych wydarzeniach w górskich okolicach sanatorium. Choć on sam zajęty jest ukrywaniem prawdy o sobie, zagadka budzących grozę wypadków fascynuje go coraz bardziej. Nie wie jednak, że mroczne siły już wzięły go sobie na cel.
Olga Tokarczuk w Empuzjonie odsłania przed czytelnikami prawdy o świecie, których albo nie zauważamy, albo za wszelką cenę nie chcemy do siebie dopuścić.
„Pierwsza po Noblu, wyczekiwana niecierpliwie powieść Olgi Tokarczuk jest dla miłośników jej twórczości powrotem do domu. Spotkają dawnych znajomych, ulubione miejsca nasycone historią i magią, nalewki z grzybów i mrówek, erudycyjne szarady, a przede wszystkim – powieściowy dialog z naszym życiem współczesnym, które wspólnie wiedziemy jako ludzie, Europejczycy, Polacy." - napisał Ryszard Koziołek – literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, który dzień po premierze, 2 czerwca, poprowadził rozmowę z noblistką.
Jedno z największych w Polsce spotkań autorskich rozpoczęło się o 19.15 w Hali Stulecia. Spotkanie wokół premiery Empuzjonu było transmitowane na żywo na Facebooku i profilach organizatorów: Wrocławskiego Domu Literatury, Wrocławia Miasta Literatury, Miasta Wrocław, Wydawnictwa Literackiego i Fundacji Olgi Tokarczuk.