Żorżyk, czyli boss. Wspominamy Grotowskiego

Rocznic związanych z działalnością Laboratorium i Grotowskiego jest w tym roku więcej. Przede wszystkim kilka miesięcy temu obchodziliśmy 15 lat od czasu śmierci reżysera we włoskiej Pontederze. 40 lat temu Grotowski otrzymał doktorat honorowy nowojorskiej New School for Social Research, a 45 lat temu w telewizji nowojorskiej odbył się premierowy pokaz sfilmowanego spektaklu Akropolis oraz oficjalna premiera Apocalypsis cum Figuris - ostatniego teatralnego przedstawienia zrealizowanego przez Laboratorium, które w 1970 roku zmieniło nazwę na Instytut Aktora - Teatr Laboratorium.

1969 rok był przełomem, jeśli chodzi o popularność sztuk Grotowskiego na Zachodzie. Tournee po Stanach Zjednoczonych odniosło wielki sukces. Ale także wtedy reżyser wybrał się po raz pierwszy do Indii, kraju, który zmienił jego podejście do życia i twórczości. Niektórzy twierdzą, że podróże na Wschód, zwłaszcza do Indii, stały się początkiem końca Laboratorium jako teatru. Zbigniew Osiński: „Grotowski bez Indii jest po prostu nie do ugryzienia”, Ludwik Flaszen: „To nie był już ten sam Grotowski". Warto przypomnieć o jeszcze jednej rocznicy: 5 lat temu mieliśmy obchodzony, nie tylko w Polsce, Rok Grotowskiego.

Wracamy więc dziś do postaci Jerzego Grotowskiego, maga, mistyka, samotnika, guru, uważanego przez wielu za charyzmatycznego przewodnika, lidera niemal zamkniętej sekty teatralnej. Staramy się pokazać artystę z innej strony, nie tylko doskonale wiedzącego, dokąd zmierza, rewolucjonisty teatru, lecz również jako człowieka błądzącego, poszukującego rozwiązań teatralnych w interakcji z zespołem, niezapominającego o przyjaciołach w potrzebie, kogoś bliższego i normalniejszego niż się teraz powszechnie wydaje.

W reportażu pt. ŻORŻYK-BOSS-GROT. SZKIC DO INNEGO PORTRETU JERZEGO GROTOWSKIEGO usłyszą Państwo jego przyjaciół i współpracowników oraz badaczy zajmujących się postacią, ideami i dziełami reżysera: Alinę Obidniak, Eugenia [ełdżenia] Barbę, Ludwika Flaszena, Jarosława Freta, Dariusza Kosińskiego, Serge'a Ouaknine'a [serża łaknina], Andrzeja Paluchiewicza. Pojawi się również sam Jerzy Grotowski w archiwalnych fragmentach pochodzących z rozmów, jakie przeprowadził z nim w połowie lat 70. ub. wieku były redaktor Polskiego Radia we Wrocławiu Stanisław Gorzkowicz.

Reportaż przygotował Grzegorz Chojnowski. Posłuchajcie: