Goście Półki z Książkami nominowani do Angelusa

Przy Półce z Książkami gościliśmy Oksanę Zabużko i Piotra Siemiona. Czy będzie drugi Angelus dla ukraińskiej pisarki lub pierwszy dla twórcy pochodzącego z Wrocławia? Przekonamy się we wrześniu, gdy wyłoniona zostanie finałowa siódemka i w październiku, podczas gali wręczenia nagrody. 

INFORMACJA ORGANIZATORÓW:

Spośród 125 zakwalifikowanych do Nagrody Angelus książek jury wybrało czternaście, które wciąż mają szanse na końcowy sukces. Tegoroczną laureatkę bądź laureata poznamy 14 października. Wcześniej, bo z początkiem września, wyłoniona zostanie finałowa siódemka. Autor bądź autorka książki zwycięskiej otrzyma nagrodę w wysokości 150 tys. zł.

Podobnie jak w latach poprzednich, wśród języków najliczniej reprezentowanych jest ukraiński. Tyle samo książek spośród zakwalifikowanych na długą listę – bo po cztery – powstało w języku polskim i niemieckim. W tym drugim przypadku należy jednak doprecyzować, że niemieckojęzyczna reprezentacja składa się z Austriaka (Alois Hotschnig), Bośniaka (Saša Stanišić) oraz dwóch pisarek z kraju naszych zachodnich sąsiadów (Deniz Ohde i Judith Schalansky). Stawkę uzupełniają książki anglojęzycznej pisarki z Albanii i autorki ze Słowacji.

Na długiej liście znajdziemy książki autorów i autorek nad Wisłą dobrze już czytelnikom znanych, jak chociażby Oksany Zabużko (laureatki Angelusa z 2012) i Zyty Rudzkiej (tegorocznej laureatki Nagrody Literackiej m.st. Warszawy), ale też osób, które w 2022 na polskim rynku wydawniczym debiutowały.  A oto lista zakwalifikowanych tytułów:

1. Stanisław Asiejew, „Świetlana Droga. Obóz koncentracyjny w Doniecku", tłum. Marcin Gaczkowski, Wydawnictwo Kolegium Europy Wschodniej | Ukraina
2. Tamara Duda, „Córeczka", tłum. Marcin Gaczkowski, Wydawnictwo Kolegium Europy Wschodniej | Ukraina
3. Alois Hotschnig, „Na siedząco lepiej się ucieka", tłum. zbiorowy, Wydawnictwo OD DO | Austria
4. Katarína Kucbelová, „Czepiec", tłum. Katarzyna Dudzic-Grabińska, Wydawnictwo Ha!art | Słowacja
5. Andrzej Muszyński, „Dom ojców", Wydawnictwo Czarne | Polska
6. Deniz Ohde, „W sztucznym świetle", tłum. Zofia Sucharska, Wydawnictwo Marpress | Niemcy
7. Zyta Rudzka, „Ten się śmieje, kto ma zęby", Wydawnictwo W.A.B Foksal | Polska
8. Judith Schalansky, „Spis paru strat", tłum. Kamil Idzikowski, Wydawnictwo Ha!art | Niemcy
9. Piotr Siemion, „Bella, ciao", Wydawnictwo Filtry | Polska
10. Saša Stanišić, „Skąd", tłum. Małgorzata Gralińska, Książkowe Klimaty | Bośnia i Hercegowina / Niemcy
11. Ziemowit Szczerek, „Wymyślone miasto Lwów", Wydawnictwo Czarne | Polska
12. Natalia Śniadanko, „Porządne papiery arcyksięcia Wilhelma", tłum. Bohdan Zadura, Państwowy Instytut Wydawniczy | Ukraina
13. Lea Ypi, „Wolna. Dzieciństwo i koniec świata w Albanii", tłum. Krzysztof Środa, Wydawnictwo Czarne | Albania
14. Oksana Zabużko, „Planeta Piołun", tłum. Katarzyna Kotyńska, Anna Łazar, Joanna Majewska, Wydawnictwo Agora | Ukraina

O nominacjach zadecydowało jury, któremu od ubiegłego roku przewodniczy Martin Pollack, austriacki pisarz i tłumacz literatury polskiej, laureat Angelusa z 2007 roku. Wraz z nim w gremium jurorskim zasiadają: Wojciech Browarny (literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego), Kinga Dunin (socjolożka, publicystka, krytyczka literacka), Michał Nogaś (dziennikarz radiowy i prasowy specjalizujący się w literaturze), Mykoła Riabczuk (ukraiński krytyk literacki i eseista), Justyna Sobolewska (krytyczka literacka, dziennikarka tygodnika „Polityka") oraz Andrzej Zawada (krytyk i historyk literatury, professor emeritus Uniwersytetu Wrocławskiego). To od decyzji tych osób zależeć będzie, które siedem książek z początkiem września zakwalifikuje się do finału Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. A jest o co rywalizować, jako że od 2020 roku autorki i autorzy książek znajdujących się w finałowej siódemce mogą liczyć na wyróżnienia finansowe w wysokości 5 tys. zł. Zwycięzca otrzymuje natomiast aż 150 tys. zł, co czyni Angelusa najwyżej opłacaną nagrodą literacką w Polsce.  

Ale Angelus to nie tylko wyróżnienia dla autorek i autorów książek, doceniana jest także praca tłumaczek i tłumaczy. Od 2020 roku nagroda za przekład wynosi 40 tys. zł, a otrzymuje ją autorka lub autor przekładu na język polski zwycięskiej książki. A co, gdy nagrodzona zostanie pozycja napisana oryginalnie w języku polskim? W takim przypadku jury spośród finałowej siódemki wskazuje książkę, która ich zdaniem przełożona została najlepiej. W historii Angelusa taka sytuacja miała miejsce dwukrotnie, w tym ostatnio w roku 2022.  

Pulę angelusowych wyróżnień uzupełnia Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej – upamiętniająca pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. O tym, w czyje ręce trafia, decyduje publiczność w internetowym głosowaniu (oddając głosy na książki z finałowej siódemki). Laureat lub laureatka plebiscytu otrzymuje zaproszenie na trzymiesięczną rezydencję literacką we Wrocławiu.

Operator nagrody: Wrocławski Dom Literatury

Fundator: miasto Wrocław

Więcej informacji na www.angelus.com.pl i www.literatura.wroclaw.pl