Archeolodzy z Wrocławia zabierają nas do wnętrza grobowca Meru (FILM)

Grupa wrocławskich archeologów w lutym i marcu 2015 roku po raz drugi pracowała na nekropoli Asasif w Tebach Zachodnich w ramach Egipsko-Polskiej Misji Archeologiczno-Konserwatorskiej Świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari. Badania odbywają się w obrębie trzech kompleksów grobowych z okresu Średniego Państwa.

Działania polegały na zebraniu i zabezpieczeniu materiału zabytkowego zalegającego na powierzchni w obrębie dziedzińców. Wśród obiektów dominującą grupą były fragmenty naczyń ceramicznych oraz kości ludzkie i zwierzęce. Udało się też odnaleźć wyposażenia grobowe, czyli fajansowe koraliki z siatek mumiowych oraz drewniane fragmenty skrzyń i trumien.

Pomimo wcześniejszych badań na terenie MMA 508 we wnętrzu odkryto sporo materiału archeologicznego. Natrafiono na fragmenty koszy plecionkowych, oraz drewnianych figurek m.in. pióra z przedstawienia Ptaha-Sokarisa-Ozyrysa.

W grobowcu MMA 508 odkryto fragmenty strzał i łuków oraz wapienny naos. Z całą pewnością jest on związany z ponownym wykorzystaniem grobowca w późniejszych czasach. Pierwotna rzeźba wykonana była z drewna i przedstawiała właściciela grobowca - Chetiego, ustawiona była w niszy kaplicy i znajdowała się naprzeciw wejścia do grobowca. Obecnie fragment tej rzeźby znajduje się w Museum of Art w Nowym Jorku. 

Podczas oczyszczania korytarza grobowca MMA 511 odsłonięto posadzkę, zrobioną z piaskowych płyt. Jak się okazało w odległości 3 metrów od wejścia nagle została zmieniona szerokość korytarza, co pozostaje nadal niewyjaśnioną zagadką, bo jest to działanie niespotykane w innych założeniach z okresu Średniego Państwa z Tebach zachodnich.

Pozostałości dekoracji zachowały się w komorze grobowca MMA 517. Na ścianach pomieszczenia oraz sarkofagu wykutego w posadzce spisano listy ofiarne, składane dla pochowanego w tym miejscu Meru.

Zdecydowanie więcej elementów dekoracyjnych znaleziono w kompleksie MMA 508. Na ścianach długiego korytarza wejściowego ukazano m.in. sceny polowania oraz życia codziennego. Na końcu korytarza, w kaplicy w niewielkim stopniu zachowała się dekoracja malowana na tynku.

Fragmenty, które przetrwały pozwalają na odtworzenie motywów przedstawionych przynajmniej w części południowej pomieszczenia. Wśród nich znalazł się fragment sceny ukazującej pielgrzymkę do Abydos, przygotowywanie darów, procesję ofiarników oraz scenę wytopu miedzi. Przedstawienia nawiązują do stylistyki I Okresu Przejściowego, co wskazuje na powstanie tego grobowca we wczesnych fazach rządów Nebhepetre Mentuhotepa. Ostatnim miejscem tego założenia, w którym przetrwała dekoracja jest komora grobowa. W tym miejscu, podobnie jak w grobowcu Meru, namalowano dary złożone do grobu, którym towarzyszyła lista ofiar.

Wrocławscy archeolodzy prowadzą prace dokumentacyjne zabytków, by sporządzić dokładny plan tej części nekropolii tebańskiej oraz konkretnych kompleksów, aby móc umiejscowić zabytki odkryte podczas prac powierzchniowych oraz wykopaliskowych. Badania dostarczyły materiału o strukturach wykutych w skałach, korytarzach i pomieszczeniach. W minionym sezonie dokumentacja architektoniczna MMA 511 i 517 pozwoliła na stworzenie trójwymiarowego modelu części dziedzińców, fasad i struktur wykutych w skałach. 

Asasif, gdzie działają naukowcy z Wrocławia, to jedna z najstarszych części nekropoli tebańskiej, w obrębie której pochowani zostali najwyżsi urzędnicy w okresie Średniego Państwa (2055–1773 lat p.n.e.).

W planach jest zorganizowanie dużej wystawy prezentującej egipskie odkrycia a na niej fotografie, zabytki oraz wydrukowana w technologii 3D oryginalnych rozmiarów komora grobowa. Będzie można wejść, dotknąć, powąchać zapachu kadzideł. Do pooglądania i podotykania, będą też figurki uszebti (wyobrażające sługi, które pracują za zmarłego w zaświatach). Wśród nich unikat  - jedyna nieodlana z formy ale wykona ręcznie figurka, jak zgadują naukowcy - może być dziełem pożegnalnym córeczki zmarłego. Ekspozycja zagości w 2016 roku, gdy Wrocław będzie Europejską Stolicą Kultury. Na razie naukowcy szukają sponsorów na realizację swych wystawowo-edukacyjnych zamierzeń.

Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.facebook.com/projektasasif