Znamy laureata tegorocznej Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego

Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego przyznawana jest od 2004 roku i została ustanowiona przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, miasto Wrocław, Kolegium Europy Wschodniej, Uniwersytet Wrocławski oraz Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Tegorocznym laureatom - Stowarzyszeniu „Memoriał" - przyszło żyć w innych czasach niż te, w których działał Jan Nowak-Jeziorański. Jednak w innych tylko z pozoru. Ich ojczyzna, Rosja, wciąż pozostaje obszarem, gdzie walkę o wolność słowa i pamięć o ofiarach zbrodniczego systemu próbuje się zdusić i zwalczać przy pomocy metod wybitnie niedemokratycznych. Działalność „Memoriału" jest natomiast dowodem przywiązania do wartości, które przed laty, z narażeniem życia, pielęgnował legendarny Kurier z Warszawy.

Przyznanie nagrody dla „Memoriału" akurat teraz ma też wymiar symboliczny – może pomóc we wskrzeszeniu ducha walki, którego putinowska władza próbuje pokonać brutalną siłą.

- Polityczny reżim Władimira Putina chce mieć wpływ na każdą dziedzinę życia przeciętnego Rosjanina. Z drugiej strony mamy dzielne i przeciwstawiające się tej autorytarnej władzy rosyjskie społeczeństwo obywatelskie, chcące zerwać uwierający je gorset i żyć w pokoju oraz demokracji. „Memoriał" bohatersko walczy w imieniu narodu rosyjskiego o suwerenność, podmiotowość, wolność i przestrzeganie praw człowieka – podkreśla Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia.

W imię walki o pamięć i godność ofiar represji sowieckich i całego systemu komunistycznego, „Memoriał" podjął się trudnego i mocno ryzykownego zadania. Stowarzyszenie od dłuższego już czasu spotyka szereg szykan ze strony władz rosyjskich i prezydenta Władimira Putina. Od lat podejmowane są przez władze próby wpisania „Memoriału" na listę „organizacji – agentów zagranicznych''. Dokonywane są aresztowania oraz zasądzane kary więzienia dla członków tej organizacji. Ataki na „Memoriał" przybierały na sile, aż wreszcie 28 grudnia 2021 roku rosyjski Sąd Najwyższy wydał wyrok nakazujący zamknięcie Stowarzyszenia.