Czy oczyszczacz z jonizatorem powietrza ma sens? Tak!

Co to jest jonizacja powietrza?

Jonizacja powietrza to proces polegający na powstawaniu jonów, czyli naładowanych cząstek i atomów. Może mieć ona zarówno źródła naturalne, jak i sztuczne.

W stanie naturalnym atomy i cząsteczki mają ładunek obojętny, ze względu na równą liczbę protonów oraz elektronów. Jony natomiast mogą mieć ładunek:

• dodatni (kationy, w których liczba elektronów jest mniejsza niż protonów),

• ujemny (aniony z liczbą elektronów większą niż protonów).

Naturalne źródła jonizacji

W warunkach naturalnych jonizacja zachodzi głównie pod wpływem promieniowania kosmicznego, promieniowania słonecznego (np. ultrafioletowego) oraz wyładowań atmosferycznych, takich jak pioruny.

Istotnym źródłem jonów są również procesy zachodzące w przyrodzie, np. parowanie wody czy ruch powietrza nad lasami i wodospadami, które sprzyjają powstawaniu tzw. jonów ujemnych, często kojarzonych z poprawą samopoczucia.

Sztuczne źródła jonizacji

Sztuczna jonizacja powietrza może być wywołana przez urządzenia elektryczne, takie jak jonizatory powietrza, lampy jarzeniowe, urządzenia wysokiego napięcia czy spaliny przemysłowe.

W przypadku tych pierwszych jonizacja stanowi cel działania, natomiast w pozostałych wytwarzanie jonów to efekt uboczny.

Ponadto niektóre procesy technologiczne, np. spawanie lub praca laserów, również prowadzą do jonizacji.

Jak działa jonizacja w oczyszczaczu powietrza

Oczyszczacz powietrza z jonizatorem to urządzenie wyposażone w filtry (zazwyczaj HEPA, węglowy i wstępny), a dodatkowo w jonizator. Filtry wychwytują zanieczyszczenia z przepływającego przez nie powietrze. A w jaki sposób usuwa je jonizator?

Zacznijmy od tego, że w powstawaniu jonów kluczową rolę odgrywają elektrody – jedna o ładunku dodatnim, druga ujemnym. Na dodatnio naładowanej elektrodzie cząsteczki wody rozpadają się, tworząc jony wodoru (H⁺), podczas gdy na ujemnej elektrodzie z cząsteczek tlenu powstają jony ujemne (O⁻).

Generatory plazmowe wytwarzają jony cięższe od ostrzowych, ponieważ otaczają je cząsteczki wody, tworząc stabilniejsze klastry. Dzięki temu ich trwałość jest większa.

Powstałe w ten sposób jony łączą się w powietrzu z cząsteczkami zanieczyszczeń, w wyniku czego zostają zneutralizowane.

Zanieczyszczenia, które usuwa jonizacja

Jonizacja jest skuteczna przede wszystkim w przypadku zanieczyszczeń, które mają postać cząsteczek stałych. Istnieje dużo badań potwierdzających zdolność jonów do usuwania z powietrza roztoczy kurzu domowego, pyłów zawieszonych i zarodników pleśni. Ponadto jonizacja – chociaż w mniejszym stopniu – bierze udział w oczyszczaniu powietrza z lotnych związków organicznych.

Co prawda jej skuteczność ustępuje efektywności filtrów (HEPA dla pyłów, alergenów, bakterii i wirusów oraz węglowego w przypadku zanieczyszczeń gazowych), ale pozytywny wpływ na jakość powietrza jest faktem.

Jonizacja a równowaga jonowa

Warto zaznaczyć, że jonizacja sprzyja również zachowaniu równowagi między ilością jonów ujemnych a dodatnich. Wielu naukowców uważa, że jej zaburzenie może negatywnie wpływać na samopoczucie człowieka.

Tymczasem w wyniku działania urządzeń elektrycznych obecnych w każdym domu dochodzi do emisji jonów dodatnich. Oczyszczacz powietrza z jonizatorem może zapobiegać negatywnym skutkom nadmiaru kationów w powietrzu, co stanowi jego dodatkową zaletę.

Bezpieczeństwo jonizatorów powietrza

Niektórzy zastanawiają się nad tym, czy jonizacja w oczyszczaczu powietrza jest bezpieczna. Wątpliwości wzbudza efekt uboczny w postaci generowania ozonu. To prawda, że ozon w wysokim stężeniu jest szkodliwy dla zdrowia, zwłaszcza dla układu oddechowego – może powodować podrażnienie dróg oddechowych, kaszel, a u osób cierpiących na astmę czy POChP pogarszać objawy choroby.

Jednak nie oznacza to, że jonizacja stanowi zagrożenie. Nowoczesne oczyszczacze powietrza mają certyfikaty potwierdzające, że emisja ozonu nie przekracza bezpiecznych norm. Ponadto jonizacja plazmowa minimalizuje jego ilość, sprawiając, że jest bliska zeru.

Z tego powodu nawet osoby szczególnie wrażliwe nie powinny mieć obaw przed wyborem oczyszczacza powietrza wyposażonego w jonizator plazmowy. Jest on dobrym wsparciem dla filtrów HEPA i węglowego, szczególnie w przypadku alergików.