Studio RAM na Festiwalu Teatru na Faktach „Atypowo”

Hasło festiwalu „Atypowo” to zaproszenie do teatru kolejnych osób i pokazanie ich spojrzenie na świat. Organizatorzy dbają, by kultura była dostępna dla każdej osoby - także g/Głuchej, wierzącej, nieheteronormatywnej, uchodźczej, aseksualnej. Przez kilka dni w Centrum Sztuk Performatywnych Instytutu Grotowskiego przez teatr, ale i rozmowy z twórcami oraz osobami bohaterskimi będzie można poznać narracje, które bywają pomijane w mainstreamie. 

W czwartek, 26 czerwca przed rozpoczęciem festiwalu przybliżymy nie tylko program festiwalu, ale i porozmawiamy z artystami i artystkami. Podczas specjalnej audycji między 11:00 a 13:00 będziemy zarysowywać problemy, które są bagatelizowane oraz określimy, co oznacza tytułowa atypowość. Nasłuchujcie ważnych rozmów i ciekawych historii na 89.8 FM.

HARMONOGRAM IV FESTIWALU TEATRU NA FAKTACH „ATYPOWO”

czw. 26.06

19:00 ROZPOCZĘCIE FESTIWALU
PREMIERA spektaklu „Szpieg z Krainy Głuchych” Edyty Kozub, Marka Śmietany i Lukasa Wojcickiego
„Szpieg z Krainy Głuchych” to spektakl-musical z muzyką rap, graną i śpiewaną na żywo. Opowiada o głosie Głuchych. Migana historia Marka Śmietany – Głuchego lektora Polskiego Języka Migowego (PJM), performera i działacza na rzecz praw Głuchych – jest pretekstem do opowiedzenia o społeczności Głuchych i słabosłyszących. To nie tylko historia o dyskryminacji i poniżeniu, ale przede wszystkim o sile, solidarności, niezłomności i sojusznictwie.
W PJM, z tłumaczeniem na język polski, z napisami w języku polskim, z pętlą indukcyjną

21:00 PREMIERA spektaklu „Cudownych rodziców” Łukasza Basiaka
Spektakl jest próbą odtworzenia narracji prowadzonej w procesie psychoterapii psychodynamicznej oraz w praktyce psychoanalitycznej. Pojawiają się w nim także wątki z zakresu terapii systemowej oraz terapii par.
W języku polskim, z tłumaczeniem na PJM, z napisami w języku polskim, z pętlą indukcyjną

22:30 Dyskusja: „Nie mówmy o tych, którzy milczą”
W języku polskim, z tłumaczeniem na PJM, z pętlą indukcyjną, z audiowstępem

pt. 27.06

19:00 Spektakl „Monolog wewnętrzny” Wojtka Ziemilskiego
Punktem wyjścia spektaklu Wojtka Ziemilskiego była choroba, z którą reżyser zmaga się od ośmiu lat. Uciążliwa, trudna do opanowania, niemożliwa do wyleczenia. Kolejne kuracje nie przynosiły poprawy, lekarze rozkładali ręce, alternatywne metody zawodziły. Aż w końcu pojawiła się nadzieja: jeden z globalnych koncernów farmaceutycznych wypuścił na rynek nowy lek. Nie do końca bezpieczny – ale obiecujący.
Z pętlą indukcyjną, z audiodeskrypcją

21:00 Dyskusja: „Nie mówmy tylko o kryzysie męskości”
Z pętlą indukcyjną, z audiowstępem

21:30 Premiera spektaklu „Miłość w czasach zamętu” Krzysztofa Kopki
Od kilku lat w Polsce pojawiają się migranci i migrantki z Ameryki Łacińskiej. Polscy pośrednicy oferują im nisko płatną, nielegalną pracę w fabrykach i na placach budowy, w której muszą pracować kilkanaście godzin dziennie. Osobom tym są odbierane paszporty i wszelkie prawa.
Krzysztof Kopka, reżyser z ogromnym stażem, postanowił opowiedzieć o tym procederze z perspektywy samych bohaterów, o tym jak walczą o sprawiedliwość i zakładają związek zawodowy. Jest to zarazem pełna paradoksów historia miłosna o kobiecie i mężczyźnie, którzy pochodzą z różnych krajów, a poznają się w polskiej fabryce.
W języku polskim, z napisami w języku angielskim, z pętlą indukcyjną, z audiodeskrypcją

22:30 Dyskusja: „Nie mówmy o emigracji ekonomicznej”
Z pętlą indukcyjną, z audiowstępem

sob. 28.06

13:00–21:00 Pisanie listów do osób uwięzionych w Białorusi ze względów politycznych
Przez cały dzień festiwalowy uczestnicy będą mieli możliwość napisać list do więźniów i więźniarek politycznych w Białorusi – jako akt solidarności z ofiarami represji. Obecnie ponad tysiąc osób pozostaje za kratami. W wielu przypadkach są to aktywiści i aktywistki, dziennikarze i dziennikarki, przedstawiciele i przedstawicielki mniejszości narodowych, w tym także mniejszości polskiej.

13:00 Spektakl „Ay Kash/ شﺎ یا / If Only” afgańskiego kolektywu Under the Starry Afghan Sky oraz Rachel Karafistan z Cosmino Theatre
Od wycofania sił zachodnich w sierpniu 2021 roku życie kobiet w Afganistanie stało się niewyobrażalnie trudne. Nie tylko odebrano im podstawowe prawa, ale także zniszczono istotę ich wolności. Nie mają już prawa do pełnego życia — nie mogą się uczyć, ukończyć studiów, swobodnie kochać, podróżować bez towarzystwa mężczyzny, cieszyć się zwykłym spacerem w parku czy nawet jeździć na rowerze. Pod rządami talibów ich publiczna egzystencja jest pozbawiona godności, autonomii i nadziei.
Spektakl kolektywu Under the Starry Afghan Sky, utworzonego przez jedenaście afgańskich kobiet w wieku od 15 do 23 lat, to opowieść o podejmowanych przez nie próbach odnalezienia się w opresyjnej rzeczywistości Afganistanu.
W języku angielskim, z napisami w języku polskim, z pętlą indukcyjną

Oryginalna muzyka i montaż wideo: Kuba Pierzchalski (Cosmino Theatre) Animacje: Anna Benner
Zdjęcia: Rhea Schmi
Spektakl został stworzony przez jedenaście młodych kobiet z kolektywu Under the Starry Afghan Sky i Rachel Karafistan z Cosmino Theatre.

14:15 „Zatrzymany – Białoruś 2020” – czytanie performatywne fragmentów opowiadania „Zatrzymany” Tatiany Żuridovej / WSTĘP WOLNY
Czytanie performatywne fragmentów opowiadania „Zatrzymany” Tatiany Żuridovej dokumentującego historię Yasia – młodego Białorusina, który został brutalnie pobity i uwięziony przez siły bezpieczeństwa reżimu Łukaszenki podczas protestów w sierpniu 2020 roku. Tekst, przetłumaczony specjalnie na potrzeby festiwalu, przedstawia wstrząsające doświadczenie systemowej przemocy z perspektywy jednostki, która nie zrezygnowała z prawa do sprzeciwu.
Tatiana Żuridova urodziła się w 1953 roku w mieście Brześć w Białorusi. Od 10 roku życia mieszkała z rodziną na Łotwie. Ukończyła Politechnikę w Rydze. Od 2008 mieszkała na ukraińskim Krymie. Uciekła z Krymu w marcu 2014 z powodu inwazji armii rosyjskiej. Mieszka we Wrocławiu. Jej bajki dla dzieci zostały opublikowane na Krymie. W Polsce ukazała się jej książka „Inwazja na Krym. 2014”.

15:00 Spektakl „Jutro 10 lat temu” niezależnego teatru GAS
Dokumentalny spektakl niezależnego teatru GAS wyreżyserowany przez Sofię Onishchenko i Darię Bogdan, współtworzony przez młodzież w wieku od 12 do 19 lat, pochodzącą z różnych części Ukrainy – młodzież, która większość swojego życia przeżyła w warunkach wojny i wyemigrowała do Polski po rozpoczęciu się pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Opowiada o osobistych historiach młodych Ukraińców i Ukrainek, ich refleksjach na temat rzeczywistości, w której przyszło im żyć, marzeniach i wizjach dotyczących przyszłości – w perspektywie własnej, Europy i całego świata. Jest ich artystyczną odpowiedzią na rzeczywistość.
W języku ukraińskim, z napisami w języku polskim, z pętlą indukcyjną
Reżyseria i koncepcja: Sofiia Onishchenko, Daria Bogdan

15:15 „Zatrzymany – Białoruś 2020” spotkanie z Tatianą Żuridovą – autorką opowiadania „Zatrzymany” oraz z jego bohaterami
Wstęp wolny
Po zakończeniu oficjalnej części wydarzenia każda chętna osoba będzie mogła porozmawiać z zaproszonymi gośćmi w formule żywej biblioteki – wejść w osobisty dialog z bezpośrednimi świadkami wydarzeń z Białorusi.

16:30 Performans „The Transit of Feelings” Diny Czmuż
W językach ukraińskim i angielskim
Poezja jest metametodą, która umożliwia przekaz doświadczeń i uczuć. Może służyć także do przeplatania odrębnych nurtów rzeczywistości. Na zabitych deskami oknach i drzwiach domów w Charkowie Dina Czmuż pisze wiersze. To jej wyraz troski o miasto, a zarazem sposób na oznaczenie go – wskazanie, że należy do Ukrainy. Artystka, sięgając po tę formę ekspresji, chce jednocześnie pokazać, że Charków przenika poezja. W Charkowie wiersze stają się pancerzem miasta.
Dina Czmuż jest artystką wizualną i poetką pochodzącą z Charkowa. Ukończyła studia z zakresu projektowania książki i malarstwa monumentalnego na Charkowskiej Państwowej Akademii Projektowania i Sztuki. Tworzy street art, a dla Charkowskiego Teatru Lalek oraz niezależnego teatru Publicust z Charkowa – scenografię. Zajmuje się również projektowaniem książek, ilustracjami i innymi formami wizualnymi. Pracowała także w Muzeum Literatury w Charkowie oraz w wydawnictwie.

17:00 Dyskusja: „Nie mówmy o rzeczach mało istotnych”
Z pętlą indukcyjną, z audiowstępem

19:00 Spektakl „Słodko-kwaśny” ukraińskiego niezależnego teatru GAS
Dokumentalny, performatywny monodram opisujący historię mieszkańców małej wsi Kysliwka (obwód charkowski, Ukraina), która została całkowicie zniszczona w latach 2022–2024 przez armię rosyjską. Jego celem jest zachowanie pamięci o Kysliwce.
Reżyseria i scenariusz: Sofiia Onishchenko
Współreżyseria, choreografia, scenografia: Daria Bohdan
Występuje: Sofiia Onishchenko

20:15 „Zatrzymany – Białoruś 2020” – czytanie performatywne fragmentów opowiadania „Zatrzymany” Tatiany Żuridovej

21:00 Premiera spektaklu „Meltdown” Małgorzaty Lech
„Meltdown” to dokumentalna love story; o sile miłości matki i córki, podobna do historii wielu matek i córek, jednocześnie całkiem od innych różna; to docu-drama i docu-dreszczowiec, pełna zwrotów akcji historia sinusoida. Wyjątkowy jest ładunek szczerości i autoironii w opowieści bohaterek o sobie samych, wyjątkowa jest wola walki o autonomię, możliwość osobnego życia dwóch złączonych najsilniejszą i zarazem najtrudniejszą więzią kobiet. To nie tylko retrospektywna opowieść matki o nastoletniej ciąży, traumie, przemocy i opresyjności rodziny, braku systemowego wsparcia; walce o godność i możliwość normalnego życia – z ciągłym pytaniem czym ono jest, od czego i od kogo zależy.
W języku polskim, z tłumaczeniem na PJM, z napisami w języku polskim, z pętlą indukcyjną

21:15 „Zatrzymany – Białoruś 2020” spotkanie z Tatianą Żuridovą – autorką opowiadania „Zatrzymany” oraz z jego bohaterami

22:30 Dyskusja: „Nie mówmy tylko o problemach kobiet”
W języku polskim, z tłumaczeniem na PJM, z pętlą indukcyjną, z audiowstępem

niedz. 29.06

13:30 Rozpoczęcie III konkursu na dokumentalne czytanie performatywne
Transmisja online na profilu Instytutu Grotowskiego na Facebooku
Wszystkie wydarzenia w ramach konkursu odbędą się w języku polskim z tłumaczeniem na PJM oraz z pętlą indukcyjną, a ponadto zostaną poprzedzone audiowstępem.

13:45–16:30 I blok czytań
16:30 Dyskusja z twórcami i twórczyniami czytań z bloku I
18:00–20:30 II blok czytań
20:30 Dyskusja z twórcami i twórczyniami czytań z bloku II
22:00 Ogłoszenie wyników konkursu, zakończenie festiwalu

Wydarzenia towarzyszące
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)

czw. 26.06, 10:00–13:00 i sob. 28.06, 10:00–13:00 „Formy realu” – warsztaty prowadzone przez Wojtka Ziemilskiego

czw.–pt. 26–27.06, 16:00–18:00 „The Transit of Feelings” – warsztaty prowadzone przez Dinę Czmuż, w językach ukraińskim i angielskim

sob. 28.06, 16:00–19:00 „Jakie są granice prowokacji w sztuce teatralnej?” – krąg dialogowy prowadzony przez Dorotę Whitten i Maję Zabokrzycką z Fundacji Dom Pokoju

Więcej informacji o festiwalu znajdziecie: tutaj.